نایاب ترین مجموعه فرهنگ لغات و اصطلاحات کوچه بازاری و عامیانه قسمت 150

حُقه-زرنگ و ناقلا

زنیکه-زنکه

تیار کردن-آماده کردن

پیش فروش کردن-پیش از آماده کردن کالا آن را فروختن
بی باعث و بانی-بی کس و کار-بی سرپرست

خیابان گردی-بی کاری-ولگردی

در آوردن پول-برای به دست آوردن پول و درآمد کوشیدن

تخته پاک کن-چیزی که با آن تخته سیاه را در کلاس پاک می کنند

 

ژاندارمری-نهادی که عهده دار حفظ نظم و قانون در بیرون از منطقه های شهری است

آب در چشم نداشتن-شرم و حیا نداشتن

چسش دادن کاری را-لفت و لعاب دادن-بیش از اندازه مهم وانمود کردن

باز شدن نیش کسی-تبسم کردن از روی خوشحالی و خوشوقتی

در قال را گذاشتن-به سکوت برگزار کردن-مسکوت گذاشتن

پشت میز نشین-کسی که کار اداری دارد-کارمند

حرام خور-کسی که پای بند به حلال و حرام شرعی نیست-کم فروش-ربا خوار

آبدیده-جلا یافته-آزموده و مجرب

داراشکنه-سمی قوی از گروه کلرور جیوه

پیچ و مهره ی کاری در دست کسی بودن-کاری تنها از عهده ی او بر آمدن
پیزری-پوشالی-بی ارزش و بی مصرف
پس کله ی کسی زدن-کسی را به کاری واداشتن

 
 

خواری و زاری-پریشان حالی

چو افتادن-شایع شدن-شهرت یافتن

زلف گذاشتن-موی خود را بلند کردن

حلال زادگی-حلال زاده بودن-درست کردار بودن

حمال-باربر-ناشی و مبتدی-بی مهارت و بی استعداد

تا گلو زیر بار قرض بودن-قرض بسیار داشتن

آسمان را سِیر کردن-سخت خوشنود بودن-لذت بسیار بردن

خراب-از کار افتاده-دارای اختلال-فاسد-منحرف اخلاقی

ژوکر-آدم همه فن حریف

بزن بزن-زد و خورد شدید-کتک کاری

توان هماوردی با کسی را داشتن

خاله خاک انداز-همنشین سر و زبان دار

 

حکیم فرموده-فرمان قاطع و لازم الاجرا

پای چیزی را جور کردن-وسیله ی انجام کاری را فراهم کردن

پر ادعا-متکبر-از خود راضی-قمپز در کن

چار دیواری-خانه

الحق و الانصاف-انصافن-حقن

خاله قزی-دختر خاله-خویشان و بستگان
خبر گرفتن-پرسیدن

پشتک زدن-معلق زدن-رنگ عوض کردن-تغییر عقیده دادن

خُردینه-بچه ی خردسال

حرام خور-کسی که پای بند به حلال و حرام شرعی نیست-کم فروش-ربا خوار

دهن کسی گرم بودن-خوش سخن و مجلس آرا بودن

دم-هنگام

خاکشیر یخ مال-خاکشیر که با یخ سایند تا حوب سرد شود و به بیمار دهند تا اسهالش قطع شود

 
آهوی شیرافکن(چشم محبوب)

جوشکاری-جوش دادن قطعات فلزی

بو دادن-بوی بد دادن-مشکوک بودن

با ریسمان کسی به چاه رفتن-با اعتماد به کسی به کاری دست زدن
دو بامبی-دو دستی-با دو دست

چپاندن-چیزی را به زور و فشار در چیز دیگری جا دادن-تپاندن

دماغ چاقی-احوال پرسی

رایانه-کامپیوتر

پا روی دم کسی گذاشتن-کسی را آزردن و به کینه جویی برانگیختن

فرض کنیم که

این پا آن پا کردن-دودل بودن-وقت تلف کردن

به تر تر افتادن-اسهال گرفتن-دچار شکم روش شدن

دماغ چاقی-احوال پرسی

خرمن-انبوه و پرپشت

آخرین تیر ترکش(آخرین تدبیر)

تلیت کردن-خیساندن نان در غذاهای آبکی

زلف گذاشتن-موی خود را بلند کردن

خر کسی رفتن-دارای اهمیت و اعتبار بودن

 

 
به هر دری زدن-جستجوی فراوان کردن-به هر جا و هرکس متوسل شدن
انگشت به دندان گزیدن-متحیر شدن-حسرت خوردن

پوست کسی را پر از کاه کردن-به طرز فجیعی کشتن

چوب خوردن-تنبیه شدن

پیل پیلی خوردن-در راه رفتن به چپ و راست متمایل شدن

دهل کسی را زدن-کسی را از کار برکنار کردن

تنه خوردن-وارد شدن فشار تنه ی کسی به تن کس دیگر
 

پیچ خوردن-در خلاف جهت-حرکت کردن-پیچانده شدن استخوان

دو سر قاف-دشنامی زشت که گاه برای شوخی نیز گفته می شود

خشتک پاره کردن-قیامت به پا کردن-داد و بی داد کردن-رسوا کردن-شدت عمل نشان دادن
اوستاکار-استادکار-ماهر و مسلط
چلو خورش-غذایی مرکب از چلو و یک نوع خورش

آش هفت جوش(قضیه‌ی پیچیده)

 

چشم و گوش بسته-بی تجربه و بی اطلاع

خشک شدن شیر کسی-به کسی که زیاد حرص می خورد و جوش می زند می گویند

 

در پسی ماندن-عقب ماندن-موفق نشدن

اوف شدن((به زبان کودکان) زخم شدن، درد داشتن)

چیزی شدن-اهمیت و اعتباری پیدا کردن-به جایی رسیدن

پاکار-امر بر-پادو-مباشر

خال-نقطه ی سیاه-لکه
جنجال-هیاهو-داد و فریاد-غوغا

بمیرم-قربان بروم

چوب بست-داربست چوبی-چوب بندی

اهل کوفه(سست پیمان، بی‌وفا و غیرقابل اعتماد)

حق السکوت-آن چه که یرای پنهان نگه داشتن رازی به کسی می دهند

روی سگ کسی بالا آمدن-تندخویی کردن-ناسازگاری کردن

 

بند زدن-به یکدیگر وصل کردن-به هم چسباندن

 

رگ و ریشه-خویشاوندان و بستگان

پینه زده-وصله کرده

زر زدن-دری وری گفتن-گریه کردن

راه انداختن-به حرکت انداختن-به کار کردن واداشتن

در دهان ها افتادن-شایع شدن-شهرت یافتن

دم بازی-چاپلوسی-تملق

 
آویزان کسی شدن(طفیلی کسی شدن)

خط افتادن-خراش افتادن
آتش به مال خود زدن(کالایی را بسیار ارزان فروختن)

پر روده-پرچانه-روده دراز

خُردمُرد-شکسته و ریزه میزه

پَرپَر زدن-به سختی جان کندن-بی تابی بسیار کردن
جزیی فروش-کسی که که کالا را در اندازه های کوچک می فروشد

چار میخ-اذیت و آزار سخت

دنبال کسی گذاشتن-در پی کسی دویدن-کسی را تعقیب کردن

اداره بازی-پرداختن بیش از حد به تشریفات زاید اداری

تو خالی-دروغین-غیر واقعی-بی عرضه-دارای ظاهر غلط اندار

به زخم خود زدن-دردی را درمان کردن-گوشه ای از گرفتاری خود را سامان دادن

دشت-فروش اول کاسب-نخستین پول دریافتی کاسب

زخم و زیلی-خونین و مالین-پر زخم

رو دست کسی گذاشتن خرج-کسی را در خرج انداختن

بومی-محلی-اهل همان سرزمین

جا رختی-چوب رختی-چیزی که رخت را به آن می آویزند

حق آب و گل-امتیاز-اعتبار

ته کیسه دار-کسی که دارای مالی است و در برابر حوادث مادی دوام می آورد

اهل کوفه(سست پیمان، بی‌وفا و غیرقابل اعتماد)

از این شاخ به آن شاخ پریدن(دائمن از موضوع منحرف شدن و به مطالب فرعی پرداختن)

جیغ-فریاد-صدای نازک و بلند

از دل و دماغ افتادن-شور و نشاط خود را از دست دادن-بی‌حوصله شدن

اُرُسی(کفش)

پیشنهاد-طرح
از بیخ عرب بودن-یکسره منکر شدن-به‌کلی زیر چیزی زدن
 

روگیر کردن-در رودربایستی ناگزیر به انجام کاری کردن-نگا. روبند کردن

 

 

زده دار-دارای لکه یا خراش و آسیب

پدر سوختگی-بد سرشتی-زرنگی-رندی

آب آتش زده(اشک)

زُق زُق کردن-احساس درد و تیر کشیدن

اُرد(درخواست، سفارش، دستور)
خرناس کردن-خرخر کردن در خواب
چروک انداختن-چین انداختن

راه گم کردن-نه از روی میل و اراده بلکه اتفاقی به جایی آمدن

باریک-دقیق-حساس

آخش درآمدن-از درد نالیدن

پل کسی آن سر آب بودن-کار کسی بسیار خراب بودن

آسمان با زمین دوختن-داشتن کمال مهارت در تیراندازی

چار طاق باز گذاشتن-کاملن باز گذاشتن

پاکار-امر بر-پادو-مباشر

زه زده-از میدان در رفته-وارفته-بی حال
چرق چوروق-صدای جویدن آدامس و مانند آن

به یک تیر دو نشان زدن-با یک اقدام دو کار انجام دادن-با یک کار دو نتیجه گرفتن

خنگ-نادان-ابله-کودن

خروس قندی-آب نباتی به شکل خروس

خم شدن-دولا شدن

تریت- تلیت

رای اعتماد-رایی که نمایندگان مجلس در تایید به دولتی بدهند

خبر مرگش-خدا مرگش بدهد

 

تلنگر-سر انگشت که به چیزی بزنند

چاق کردن کاری-رو به راه کردن کاری-راه انداختن کاری

رنگی-دارای رنگ-آلوده بودن به رنگ

دست کسی به دهانش رسیدن-از تهی دستی بیرون آمدن-محتاج نبودن

چهار قُل-چهار سوره ی قرآن که با قُل آغاز می شود

 
آدم سر به راه(شخص خوب و نجیب، کسی که مزاحم دیگران نیست)

چشم دوختن-زل زدن-با دقت چیزی را نگاه کردن

دو دستگی-اختلاف عقیده-عدم اتفاق

ادرار بزرگ(مدفوع)

اهل و نا اهل-کس و ناکس-نجیب و نانجیب

از آب درآوردن(عمل آوردن، انجام دادن)

افتادن تشت کسی از بام-رسوا شدن-باز شدن مشت کسی

چاق شدن قال-گرم شدن دعوا-اوج گرفتن بگو و مگو

خُردمُرد شدن-ریزه ریزه شدن

پیشت-آوازی برای راندن گربه

دوغ و دوشاب یکی بودن-فرقی میان خوب و بد نبودن

از خرس مویی کندن-از مردم خسیس چیزی درآوردن-هرچند ناچیز باشد

 

جِرِ ِنگ جِرِ ِنگ-صدای برخورد چیزهای فلزی

خاکشیر نبات به حلق کسی کزدن-لطف و محبت بیش از اندازه به کسی کردن
بفهمی نفهمی-مختصر-کم-نامحسوس-تااندازه ای

روکش درکش کردن-ساخت و پاخت کردن

دست کردن-دست فرو بردن

چاخان کردن-دروغ گغتن-چُسی آمدن

خوش قواره-خوش اندازه-متناسب

خسارت دیدن-زیان دیدن

پَرِ گوش و-پره لاله ی گوش

زیر نویس-پادداشت پایین صفحه-پا نویس-نوشته ی زیر فیلم

جزوه-کتابچه-دفترچه

جوال پنبه آوردن-حرص و طمع زیاد داشتن-میل و علاقه ی فراوان داشتن

آمدکار(شگون، فال نیک، خجستگی)

تکلیف شدن-به سن بلوغ رسیدن
خراب کردن-زرد کردن-آلودن لباس-نظم کار چیزی را به هم زدن
برای کسی لقمه گرفتن-برای کسی کار پر دردسری تدارک دیدن-کسی را بد معرفی کردن
دهل کسی را زدن-کسی را از کار برکنار کردن
آمد نیامد-فرخنده بودن و نبودن

 
بلوف زدن-لاف زدن-چاخان کردن-توپ خالی زدن

تفنگ بادی-تفنگ ویژه ی بازی کودکان

حمال-باربر-ناشی و مبتدی-بی مهارت و بی استعداد

باب دهان-موافق سلیقه-مطابق میل-خوشایند

خون خون کسی را خوردن-بسیار خشمگین شدن و چیزی نگفتن

خونسرد-آرام-بی خیال

بخار-توانایی-شایستگی
بغض کسی ترکیدن-از حالت گرفتگی و تاثر به گریه افتادن

به جان هم افتادن-با یکدیکر درگیر شدن

جیره بندی-سهم بندی

جیغ جیغو-اهل داد و فریاد-پر سر و صدا

چلو صاف کن-آبکش

خاک اره-ریزه های چوب که پس از اره کردن آن بر زمین می ریزد

بی پایه-دروغ-پوچ

چاقوکش-کسی که با چاقو به مردم حمله می کند-آدم شزیر و عربده کش

خز گیر آوردن-نگا. خر گرفتن کسی

بای بسم الله-اول کاری-آغاز چیزی

 

چس فیل-ذرت بو داده-نقل پیرزن
بساط در آوردن-الم شنگه راه انداختن-رسوایی به بار آوردن

پا پیچ کسی شدن-با کسی در آویختن-به کسی سماجت کردن

رسوخ کردن-در دل اثر کردن-رخنه و نفوذ کردن

زیر گذر-راهی زیرزمینی برای پیاده ها که پیاده رو این سوی خیابان را به آن سو پیوند می دهد

دادستان-ستاننده ی داد-مدعی العموم

بی شیله پیله-بدون حقه بازی-صاف و ساده

تخت سینه-وسط سینه

دربست-یک جا-به طور کامل-به طور کلی

خرناس کشیدن-نگا. خرناس کردن
چرک و خون-چرک آلوده به خون

پی بردن-دریافتن-آگاه شدن

تاب-طنابی که از دو سو بر درخت یا دو ستون می بندند و در میان آن می نشینند

جا افتادن-سر جای خود آمدن

راستکی-واقعی

خیمه شب بازی-نمایش عروسکی-حیله و تزویر

حقوق بگیر کس-ی که ماهانه دستمزد می گیرد

ریغ افتادن-اسهال گرفتن-به تر و ور افتادن

دوا به خورد کسی دادن-مسموم کردن-به زور به کسی دارو یا مشروب خوراندن

ریختن مو-سخت وحشت کردن
چش-چشم

رم دادن-رماندن-فراری دادن

تق سرما شکستن- تک سرما شکستن

پر ادعا-متکبر-از خود راضی-قمپز در کن

پیاز مو-ریشه و بیخ مو

این سفر(این بار)

خون راه انداختن-نگا. خون به پا کردن

چیزی را در کوزه گذاشتن و آبش را خوردن-بی ارزش و اعتبار اعلام کردن چیزی

آلبالو گیلاس چیدن-نگاه کردن و ندیدن

چیزی-فاصله ای-راهی-زمانی

خاور شناس-دانا به فرهنگ شرق

جشنواره-جشن فزهنگی-فستیوال

چموش-سرکش-یکدنده

 
دست به دهن-کسی که به اندازه ی مخارجش درآمد روزانه دارد-آدم کم درآمد و تهی دست

خون به راه انداختن-آشوب و فتنه ی سخت به پا کردن

تخته زدن-پنبه زدن

افسرده‌بیان-بی‌هوده و بی‌مزه‌گو
دبش-گس-دارای مزه ی ترش و گزنده

از شیر مادر حلال‌تر-چیزی که در تعلق آن به کسی تردیدی نیست

چشم چرانی-هرزه نگاهی-به رن و دختر مردم نگاه کردن
دهن لق-کسی که راز خود و دیگران را بازگوید

ازخودراضی(متکبر، خود پسند)

زیر لب خندیدن-تبسم کردن

خیک باد-باد کرده-شکم آورده-آبستن

خپله-چاق و کوتاه قد

چاقوکشی-عربده کشی و حمله با چاقو
حال و احوال کردن-سلام و احوال پرسی کردن

 

 

روی زمین سفت نشاشیدن-به مقاومتی بر نخوردن

بی کتاب-بی پیر-کار دشوار-بی دین-کافر

 
دمبکی-دمبک زن-بی ادب و نفهم

ته چک-بن چک-بنجاق-بخشی از دسته چک که پس از جداکردن چک باقی می ماند

راه بلد-راهنما-آن که راه را خوب می شناسد

دو رویی-تزویر-عدم صمیمیت

چار طاق باز گذاشتن-کاملن باز گذاشتن

جفتک انداختن-لگد زدن-از انجام کاری خودداری کردن

خط یازده سوار شدن-پیاده رفتن

آکَل-آقای کربلایی
دختراندر-نادختری-دختری که از شوهر یا زن دیگری باشد

 
 

چاق شدن-بهبود یافتن-درمان شدن
زدن به کمر کسی-نوعی نفرین و دشنام است

درشت-حرف زشت-دشنام
جنگ زرگری-دعوای دروغین-جنگ مصلحتی
به تنگ آمدن-به ستوه آمدن-خسته شدن
جِر دادن-پاره کردن-در مقام تهدید نیز می گویند

رفیق بازی-زیاده روی در دوستی کردن

چار دست و پا رفتن-راه افتادن کودکان که تازه به راه افتاده اند

اگشت توی شیر زدن و مایه گرفتن برای کسی(برای کسی نقشه کشیدن، از کسی بد گفتن)

آمپر کسی بالا رفتن-از کوره در رفتن

اوستاکار(استادکار، ماهر و مسلط)

زیر زمین-اتاق یا بخشی از ساختمان که در پایین تر از سطح زمین قرار دارد

در باغ سبز نشان دادن-وعده های فریبنده دادن-امید واهی برای کسی ایجاد کردن

تنابنده-انسان-آدم-ضعیف ترین بنده ی خدا
از خود در آوردن-دروغ‌پردازی کردن

جِر دادن-پاره کردن-در مقام تهدید نیز می گویند

چاخان-دروغ-دروغگو-چرب زبان
حتم داشتن یق-ین داشتن

پُرتابل-قابل حمل

رشته فرنگی-ماکارونی

از نان خوردن افتادن-نان کسی آجر شدن
آخر و عاقبت(نتیجه‌ی خوب)
این هلو این هم گلو-مثل آب خوردن-انجام این کار بسیار آسان است
امروزه روز(این روزها، در این دوره و زمانه)

رگ خواب-نقطه ی ضعف-راه تسلط بر کسی

چله داری کردن-مراسم عزای چهلم کسی را به پا داشتن

تاریخچه-تاریخ مختصر

چار چار کردن-داد و فریاد راه انداختن

جایی را جارو کردن-همه ی موجودی جایی را با خود بردن

 

آب‌کور(کسی که سودش به دیگران نمی رسد)

تیپ یکدیگر زدن-با هم دعوا کردن

خودفروشی-فاحشگی-خیانت

دلسرد-ناامید-مایوس

از سرما چاقو دسته کردن-به پهلو دراز کشیدن و زانوها را روی شکم جمع کردن و دست‌ها را میان پاها فرو بردن

جمال کسی را عشق است-کسی را دوست داشتن-دیدار کسی را به فال نیک گرفتن

پوشال-چیزهای سبک-میان تهی و بی ارزش

آدم دو قازی-شخص بی‌سروپای بی‌ارزش

راه انداختن-به حرکت انداختن-به کار کردن واداشتن

دیمی حرف زدن-سخن گفتن بدون اندیشیدن-حرف بی هوده و مفت زدن

استخوان ترکاندن(رشد ناگهانی اندام پس از رسیدن به سن بلوغ)